Było to zaskakujące posunięcie. Pomimo sukcesów, jakie odniósł Enrique z rezerwami Barcelony, nie posiadał żadnego doświadczenia trenerskiego na najwyższym poziomie. Prawdę mówiąc, jego kwalifikacje nie przewyższały znacząco tych Vincenzo Montelli, który przejął stery w Romie poprzedniego sezonu, awansując ze sztabu szkoleniowego juniorów.
Lecz, jak wyjaśnia ten znakomity artykuł Jamesa Horncastle'a, Roma chciała Enrique ze względu na kulturę futbolu, z której pochodzi. "Powód, dla którego wybraliśmy Enrique, jest symboliczny," powiedział Walter Sabatini, dyrektor sportowy Romy. "Enrique reprezentuje ideę futbolu, na której chcemy się wzorować, która jest wcielona w drużynach Hiszpanii i Barcelony... Szukałem kogoś spoza włoskiej piłki. Nieskażonego."
Jest to kolejny objaw wpływu, jaki wywarł na piłkę nożną Pep Guardiola: kluby coraz częściej zatrudniają trenerów ze względów filozoficznych niż pragmatycznych. Nawet we Włoszech. Jak mówi Franco Ferrari (były dyrektor sztabu technicznego włoskiej piłki, Coverciano) w świetnej książce Gianluci Vialliego i Gabriele Marcottiego The Italian Job:
We Włoszech patrzymy tylko na wynik, nie obchodzi nas, jak go osiągnęliśmy, chodzi tylko o wynik... to nie kwestia grania dobrej piłki czy budowania fundamentów przyszłości, po prostu musisz wygrać.
Jednak, wracając do artykułu Horncastle'a, Enrique mówi:
Roma poznała mnie jako ofensywnego trenera, który lubi atakować, który lubi dobrą piłkę. Ważne jest by fani, którzy przychodzą nas oglądać, dobrze się bawili. To bardzo atrakcyjny sposób gry. Będziemy grać ofensywnie. Nie rozważam futbolu w żaden inny sposób. Ruszamy w kierunku kompletnej zmiany idei i tożsamości... Nie przyszedłem tutaj, by skopiować model Barcelony, lecz by stworzyć coś podobnego.
To niemała przemiana. Od razu pojawiły się nieuniknione porównania z Barceloną. Więc jak skutecznie, po 14 meczach i na 10 pozycji w tabeli Serie A, Enrique wciela w życie metody Barcelony? Oto analiza dziesięciu kluczowych "barcelońskich" czynników.
Posiadanie piłki i pomocnicy
Kupno Fernando Gago i Miralema Pjanicia pokazało, że Enrique chce dobrej techniki i spokojnego, niezawodnego rozgrywania piłki ze środka pola. Nie udawało mu się do tej pory konsekwentnie wystawiać konkretne trio w środku pola ze względu na kontuzje (i celową rotację), w związku z czym brakuje jeszcze spójności i zgrania, które jest wymagane w tym obszarze. Oszczędnie korzystał z usług Davida Pizarro (kiedy mógł), co jest zaskakujące, gdyż Chilijczyk jest idealnym kandydatem do roli Xaviego w zespole.
Pomimo tego Roma uzyskuje średnio 58% posiadania, trzeci wynik w Serie A po Milanie i Juventusie - aczkolwiek tylko dwa inne kluby przekraczają barierę 50% w lidze niespecjalnie zainteresowanej przetrzymywaniem piłki. Wciąż jest to dobry wynik w tak wczesnej fazie, i Enrique będzie zadowolony z utrzymywania się przy piłce i dominowania meczów przez Romę. Ocena: 8/10
Penetracja
To już wygląda gorzej. Z trzeciego miejsca w rankingu posiadania piłki Romie udaje się wycisnąć ledwo ósmy wynik w lidze pod względem strzałów na bramkę, 4.5 na mecz. Często wygląda na to, że środkowy rozgrywający w systemie 4-3-1-2 (aczkolwiek można go scharakteryzować jako 4-3-3 z bardzo głęboko grającym środkowym napastnikiem, w stylu Messiego, więc pod tym względem przypomina to hybrydowy system Santosu) jest obciążony zbyt dużą odpowiedzialnością za kreowanie ataków.
Tym graczem jest zwykle Pjanic, który radzi sobie dobrze, notując do tej pory sześć asyst w lidze - jedynie Aquilani i Cassano z Milanu mają więcej. Poniższa asysta, przy golu Bojana przeciwko Novarze, była dobrym przykładem jego kreatywności. Lecz brakuje prostopadłych podań z innych źródeł, nie licząc Francesco Tottiego, kiedy ten grał - a Enrique nie ceni zbytnio tej opcji. Ocena: 3/10
Gra bez piłki
Tego raczej brakuje. Mecz przeciwko Juventusowi ostatniego weekendu pokazał, jak bardzo Roma potrafi się zagęścić w pewnych sektorach boiska. Enrique zaczął z Pjaniciem wybiegającym z pomocy, Erikiem Lamelą schodzącym do środka z prawej i Totti cofającym się do rozegrania w swoim stylu. Rezultatem była zbyt duża koncentracja potencjału ofensywnego w jednej strefie - nikt nie wbiegał z tyłu, nikt nie rozciągał gry.
Fundamentalną częścią gry Barcelony jest spójność ruchów graczy bez piłki - kiedy jeden schodzi do środka, inny przesuwa się do boku; kiedy jeden schodzi głębiej, inny wybiega do prostopadłej piłki. Tego brakuje Romie, i Enrique zamieniając miejscami Osvaldo i Lamelę w omawianym meczu z Juve najwyraźniej dodał zespołowi równowagi - Osvaldo nacierał z prawej flanki, a Lamela schodził do środka i wpuszczał Jose Angela na obieg. Ocena: 3/10
Pressing
Remis z Juve pokazał, jak długa droga jeszcze przed Romą w tej dziedzinie. Z natury systemu Enrique, generalnie z napastnikami wystawionymi na skrzydłach (Osvaldo, Bojan) wynika, że niezbędny jest wysoki pressing, by ci piłkarze mogli grać w "swoich" strefach boiska.
Zamiast tego boczni napastnicy Romy dali się zepchnąć bocznym obrońcom Juve głęboko na własną połowę i Roma grała za daleko od bramki przeciwnika. W innych meczach bywało lepiej i godnym uwagi jest fakt, że najlepszy mecz Roma zagrała przeciwko Lecce, gdy ich pressing był bardzo intensywny. Być może Enrique uważa, że jego obecni gracze fizycznie nie mają możliwości grać silnym pressingiem w każdym meczu, lecz i tak musi go stosować częściej. Ocena: 5/10
Obrońcy dobrze grający piłką
Teoretycznie wielki sukces. Simon Kjaer jest jednym z najlepszych technicznie obrońców, lecz przez długie okresy był niedostępny; Nicolas Burdisso również jest kontuzjowany. Wystawianie Gabriela Heinze jako stopera było zadowalające w tym zakresie, a Daniele De Rossi grający w linii obrony pokazuje, jak wielki nacisk kładzie na to Enrique. Ocena: 8/10
Ofensywni boczni obrońcy
Jose Angel robi wrażenie na lewej obronie - nie wygląda specjalnie na obrońcę, ale to dlatego, że czerpie pełnymi garściami ze szkoły Daniego Alvesa. Świetnie rozciąga grę i pozwala lewemu napastnikowi na schodzenie do środka.
Z prawej strony Enrique korzystał z ofensywnych obrońców jak Marco Casetti, Aleandro Rossi i Cicinho, lecz także pomocników nigdy wcześniej tam nie wystawianych, jak Simone Perrotta i Rodrigo Taddei. Żaden z tych piłkarzy nie był zbyt pewny w obronie, lecz zawsze dawało to szerokość gry na prawej stronie. Ocena: 7/10
Busquets
Tutaj wystawiany jest De Rossi - głęboko w środku pola, cofając się do linii obrony, by stoperzy mogli ustawić się szerzej. Zwykle z opaską kapitana, jest prawdopodobnie najlepszym graczem Romy tego sezonu i wygląda na to, że czuje swoje znaczenie dla drużyny.
Kolejnym pozytywem był debiut Federico Vivianiego przeciw Juve - to bardzo obiecujący gracz juniorów, wyglądał na bardzo spokojnego w operowaniu piłką w głębi pola i niezawodnie rozprowadzał podania do skrzydeł. Potencjalny nowy Busquets. Ocena: 8/10
Boczni napastnicy
Zostawiają mieszane uczucia - Osvaldo generalnie się sprawdza, lecz wciąż nie wygląda na przyzwyczajonego do zaczynania akcji ze skrzydła - jest naturalnym środkowym napastnikiem (i zdobył najpiękniejszego niezaliczonego gola sezonu, poniżej). Bojan zna ten system lepiej niż ktokolwiek, lecz nie przystosował się jeszcze do wymogów włoskiego futbolu. Lamela jest utalentowany, ale być może nie nadaje się do tej roli - schodzi do środka zamiast w kierunku bramki, co skutkuje wspomnianymi problemami z penetracją. Fabio Borini pasowałby idealnie, lecz może być po prostu zbyt słaby piłkarsko.
Osvaldo strzelił pięć bramek, Bojan trzy - co składa się na połowę bramek Romy. Potrzeba jeszcze wiele pracy, aczkolwiek napastnicy mogliby skorzystać na lepszej obsłudze ze środka pola. Ocena: 6/10
Messi
Ponieważ to najlepszy piłkarz świata, nikt nie może grać roli Messiego tak skutecznie jak Lionel Messi. W pewnym sensie Enrique nie próbował skopiować tej pozycji - aczkolwiek Totti grał jako środkowy napastnik w poniedziałek, i jako że jest pionierem w roli fałszywej dziewiątki, być może odgrywał rolę Messiego.
Lecz zwykle jest to Pjanic, bezspornie bardziej "dziesiątka" niż "dziewiątka". Pjanic gra dobrze, lecz chyba musi albo być bardziej bezpośrednim w swojej grze, albo potrzebuje więcej pomocników dołączających do ataku. Ocena: 6/10
Produkty szkółki
Kluczową częścią sukcesu Barcelony jest korzystanie z samodzielnie wykształconych piłkarzy. Oczywiście ten proces jest wynikiem lat pracy, nie miesięcy, i dlatego nieuczciwe jest tak wczesne wydawanie sądów.
Tak czy inaczej, w weekend zagrali Leandro Greco, Totti, De Rossi i Viviani. Czterech wychowanków z jedenastu piłkarzy to świetny wynik, a jest jeszcze Rosi. Wystawienie Vivianiego jest najbardziej obiecujące - pokazuje, że Enrique daje młodym piłkarzom szansę i, cytując Sabatiniego, będą "nieskażeni" i Enrique będzie mógł uformować z nich takich graczy, jakich potrzebuje - podobnie jak Bielsa, który lubi pracować z juniorami chętnymi, by uczyć się nowych metod. Ocena: 8/10
Podsumowanie
Oczywisty frazes - nie od razu Rzym zbudowano. Projekt Enrique jest szeroki i długoterminowy, i aczkolwiek środek tabeli nie może być postrzegany jako sukces, sam projekt zaczyna nabierać kształtu.
Dyrektor generalny Franco Baldini mówi:
Powinniśmy przestać porównywać się do Barcelony. Próbujemy stworzyć zespół oparty na posiadaniu piłki, ale przecież inne zespoły robią to samo. Będziemy odnosić się do Barcelony, kiedy osiągniemy konkretny poziom.
Nawet gdy odrzuca porównania z Barceloną, widzi ją jako cel. Droga stojąca przed Enrique jest długa, lecz warta poparcia klubu i fanów.
