Barcelona przez całą swoją historię identyfikowana była z kolejnymi trenerami, którzy narzucali swoim zespołom własną myśl szkoleniową.
Barcelońskie systemy gry zmieniały się równolegle z czasami, aż do przełomowego momentu, o czym poniżej.
Najpierw w latach pięćdziesiątych zachwyt wzbudzała „Barca de las Cinco Copas”, a więc węgierska szkoła futbolu w ustawieniu taktycznym W-M, a wszystko pod trenerskim okiem Ferdinanda Daucika.
Następnie czas Helenio Herrery i jego zespołu, którego znakiem rozpoznawczym była szczelna obrona i futbol bezpośredni (Argentyńczyk po odejściu do Interu Mediolan udoskonalił swój styl i stworzył catenaccio).
Po czym u schyłku lat sześćdziesiątych narodził się styl, który następnie wzbogacany i rozwijany pozostał (z niewielkimi wyjątkami w latach osiemdziesiątych – czas Udo Lattka i Terry Venablesa) z barcelońskim klubem do dnia obecnego.
Drzewo genealogiczne, rodowód barcelońskiej koncepcji futbolu ma swoje źródło w osobie Vica Buckinghama.
W notatnikach działaczy FC Barcelony nazwisko angielskiego trenera zostało zapisane w 1962 roku podczas ćwierćfinałowych potyczek z Sheffield Wednesday. Barca pokonała angielski zespół w dwumeczu 4:3, a w pamięci Katalończyków pozostał nowatorski styl gry podopiecznych Vica Buckinghama, opierający się na posiadaniu piłki i grze krótkimi podaniami.
W ówczesnych czasach był to prekursorski styl, a jego autor streszczał go w trzech krótkich zdaniach:
„Futbol oparty na posiadaniu piłki to jest to, nie kick and rush. Jeżeli masz piłkę – trzymaj ją. Przeciwnik nie będzie w stanie zdobyć bramki”.
Vic Buckingham był myślicielem, wizjonerem, a jego koncepcja futbolu wywarła szeroki i nieodwracalny wpływ na styl gry zarówno Ajaxu Amsterdam, jak i FC Barcelony.
Największą zasługą Buckinghama była zmiana sposób myślenia i postrzegania futbolu przez środowisko piłkarskie w holenderskim, a następnie katalońskim klubie. W obu zespołach przygotował podstawy do sukcesów, jakie osiągał jego następca, którym w obu przypadkach był Rinus Michels.
W trakcie pracy w Ajaxie, wypatrzył w amsterdamskiej szkółce Johana Cruijffa, a następnie wprowadził siedemnastolatka do prowadzonego przez siebie pierwszego zespołu „Godenzonen”.
Podczas pracy w FC Barcelonie był pomysłodawcą sprowadzenia El Flaco do Katalonii i kluczowym mediatorem podczas rozmów z władzami Ajaxu Amsterdam (równolegle działacze Barcy wymusili zniesienie zakazu sprowadzania obcokrajowców do La Liga).
W FC Barcelonie, jako trener pracował w latach 1969-1971 i zdobył z zespołem Copa Generalisimo, po dramatycznym finale na Santiago Bernabeu z CF Valencia, zakończonym po dogrywce zwycięstwem Barcy 4:3.
Zatem nie wypełnił klubowej gabloty licznymi trofeami, natomiast przeorganizował koncepcję gry zespołu, wzmacniając linię pomocy, kosztem ataku.
Twierdził, że jeżeli trenujesz taki klub, jak FC Barcelona, to nic nie może odbywać się bez piłki, bo futbolówka jest główną bronią zawodnika, a podanie fundamentem gry. Rozwój techniczny, przygotowanie fizyczne musi odbywać się podczas zespołowego treningu z piłką przy nodze. Przez takie przygotowanie, zawodnicy zyskują zaufanie do partnerów z boiska, uczą się kontrolować i antycypować boiskowe wydarzenia. Nieodłącznym elementem treningu praktycznego jest rozwój inteligencji boiskowej, nabywanie wiedzy teoretycznej i praca nad utrzymaniem koncentracji.
Decyzyjność, utrzymanie się przy piłce (piłka nożna to zarządzanie akcjami), efektywne wykorzystanie przestrzeni boiskowej to dewiza futbolowej koncepcji Buckinghama.
Vic Buckingham jasno też artykułował wymagania wobec trenera, który musiał być wnikliwym obserwatorem i analitykiem, a także psychologiem, aby zrozumieć mentalność, myśli i uczucia graczy. Zarządzał zespołem, jak umową dżentelmeńską, relacja trener – piłkarz była partnerska, ale w oparciu o jasno nakreśloną dyscyplinę zespołową.
We wszystkim uderza kompleksowość spojrzenia na piłkę nożną, procesowe podejście do zarządzania zespołem.
W FC Barcelonie od czasów Buckinghama i jego sukcesora Rinusa Michelsa mamy nieprzerwany (z incydentalnymi wyjątkami) rozwój koncepcji gry, której prekursorem był angielski dżentelmen.
Sama koncepcja gry nigdy nie była gwarancją zwycięstw, ale była i powinna pozostać funkcją budowania zespołu, wszak jest bezcennym dziedzictwem FC Barcelony.
