W 2007 czy 2008 roku debata FIFA – Pro Evolution Soccer wydawała się z góry rozstrzygnięta. Gra KONAMI, a szczególnie edycja opatrzona numerem 6, deklasowała przeciwniczkę z EA Sports pod względem grywalności i nieprzewidywalności, przegrywając wyłącznie na polu licencji. Teraz sytuacja wygląda podobnie. Po kilku chudszych i mniej udanych edycjach, PES znowu jest poważnym rywalem dla FIFA 17, bo gra się w niego obłędnie dobrze.
Po względnym sukcesie ubiegłorocznej edycji Pro Evolution Soccer, w tym roku KONAMI zrobiło kolejny krok do przodu. Nie jest to rewolucja, jaką kilka lat temu przeszła FIFA po zmianie silnika gry, jednak spokojny i kontrolowany rozwój. To cieszy najbardziej.
Przed premierą PES-a KONAMI chwaliło się dziesiątkami zmian, m.in. ulepszeniem tzw. Player ID i Team ID. Dzięki nim zachowania piłkarzy i zespołów w realnym świecie mają odpowiadać tym z gry oraz na zmienionym systemie podań i strzałów, który miał pozwalać na posyłanie piłki gdzie tylko zechcesz. I rzeczywiście tak się dzieje. Opanowanie systemu początkowo nie przychodzi łatwo, potrzeba na to kilku (kilkunastu?) meczów i rzucenia dużej liczby wulgaryzmów, jednak efekty są zadziwiająco dobre. Chcesz zagrać zewnętrzną częścią stopy na drugą stronę boiska? Zdobyć bramkę z dowolnego miejsca na boisku? Ależ proszę bardzo! Wymaga to oczywiście treningu, jednak satysfakcja z udanych zagrań jest niesamowita.
W wizualnym rozkoszowaniu się nowym PES-em pomagają też nowe animacje zawodników. Piłkarze naprawdę zachowują się jak na murawie. Każde niekonwencjonalne zagranie – piętka, przewrotka, strzał z woleja, cokolwiek! – sprawia wrażenie naturalnego. Robi to ogromne wrażenie. Podobnie zresztą jak zeskanowane w 3D twarze klubów, które związały się z KONAMI. Każdy gracz Barçy czy Arsenalu wygląda jak żywy. Nie musicie wierzyć mi na słowo, bo w sieci łatwo znaleźć filmiki z gry, jednak czasami naprawdę można poczuć się jak w telewizji.
FC Barcelona, która została zresztą oficjalnym partnerem KONAMI podobnie jak Arsenal, Liverpool czy Borussia Dortmund, została w grze odwzorowana kapitalnie. Przed rozpoczęciem każdego meczu Barçy pojawia się widok na Camp Nou z lotu ptaka (byłem tam w „realu” i wygląda to praktycznie identycznie), zawsze odśpiewywany jest hymn klubu, pojawia się też mozaika. Otoczkę meczów PES-a (szczególnie tych Ligi Mistrzów!) spokojnie można pomylić ze spotkaniem transmitowanym w telewizji. Jedyną różnicą, którą udało mi się wyłapać, jest tunel, którym piłkarze wychodzą na murawę – akurat jego twórcy gry nie przenieśli z Camp Nou do wirtualnej rzeczywistości.
Problem pojawia się jednak, gdy chcesz rozegrać El Clásico, bo w grze nie ma Realu Madryt, jest MD White. Spośród hiszpańskich zespołów poza Barçą swój oficjalny herb i barwy ma jeszcze tylko Atlético Madryt. Brak licencji jest jednym z największych problemów związanych z PES-em. KONAMI tworzy genialną grę, jednak spośród największych lig na świecie w grze licencjonowane są tylko francuska Ligue 1 i włoska Serie A (chociaż nie w pełni, bo brakuje np. Juventusu). W PES-ie znajdziemy co prawda Ligę Mistrzów i Ligę Europy (brakuje ich w grach serii FIFA), ale to marna pociecha, bo w niej też nie ma licencji dla klubów i gra się starcia wymyślonych drużyn z Edenem Hazardem czy Paulem Pogbą w składzie. To ogromny minus, jednak od tegorocznej edycji KONAMI zezwoliło na wgrywanie nieoficjalnych plików „naprawiających” licencje (koszulki, nazwy klubów, ba – nawet komentarz!) także na konsole, co w jakiś sposób jest w stanie naprawić problem, jednak to nie rozwiązuje problemu. Kwestia licencji musi powrócić i prędzej czy później KONAMI musi się wziąć za nią na poważnie, bo poza klubami licencjonowanych jest tylko kilka stadionów.
W PES-ie brakuje także fabularyzowanego trybu kariery, który oferuje FIFA. Czy to minus? Trudno powiedzieć, bo produkcja KONAMI oferuje możliwość gry jednym zawodnikiem, chociaż nie jest ona aż tak rozwinięta jak u konkurentki. Wielkich zmian nie ma także w trybie Master League, w której zmodyfikowano system transferów, dodając m.in. Deadline Day. Nieco rozwinięte zostały tryby sieciowe, które działają poprawnie, chociaż wciąż zdarzają się sytuacje, w których pojawia się rozłączanie zawodników czy lag.
Opóźnienie zresztą może być sporym problemem w PES-ie, bo gra jest nieprawdopodobnie płynna. W tej edycji KONAMI zdecydowanie rozszerzyło opcje taktyczne, które dają ogromne możliwości do zmiany meczu. Rywal gra wąsko w obronie? Jednym kliknięciem każesz napastnikowi przejść do gry jako fałszywa 9 i twoi skrzydłowi mają niesamowicie dużo miejsca. Chcesz zwolnić tempo? Używasz tiki-taki, piłkarze sami się dostosowują. Zależy ci na szybkim odbiorze piłki? Gegenpressing Jürgena Kloppa jest idealną opcją. Aby dostosować drużynę do boiskowych wydarzeń nie musisz już grzebać w ustawieniach. Wszystko robi się intuicyjnie, a opcje są odpowiednio opisane, podobnie zresztą jak i wszelkie ustawienia w menu, co w poprzednich edycjach stanowiło problem PES-a.
Gra w Pro Evolution Soccer to prawdziwa przyjemność. Na przykładzie nowej produkcji KONAMI doskonale widać różnice między zawodnikami bardziej i mniej utalentowanymi. Może wydać się to banałem, ale np. Pierre-Emerick Aubameyang jest znacznie szybszy od innych zawodników, co na boisku robi sporą różnicę, bo w tegorocznej edycji producenci znacznie poprawili jakość gry defensywnej komputera, szczególnie patrząc na występy bramkarzy. Golkiperzy są zdecydowanie lepsi niż w poprzedniej wersji. Duże wrażenie robią szczególnie ich interwencje przy uderzeniach, przy których doszło do rykoszetu – szybkość reakcji bramkarza musi robić wrażenie.
W samej warstwie piłkarskiej trudno się do PES-a w jakikolwiek sposób przyczepić. Pod względem wydarzeń boiskowych produkcja KONAMI jest wyjątkowa, bo silnik, na którym stworzona została gra, sprawdza się wyśmienicie. Trudno jest znaleźć jakąkolwiek poważną wadę Pro Evolution Soccer w kwestii gameplayu, ale dużym problemem serii są niewątpliwie kwestie pozaboiskowe. W PES-ie znajdziesz duszę futbolu, ale brakuje jej odpowiedniego opakowania, szczególnie pod względem licencji. Jeżeli uda się to naprawić, będziemy mieli kompletny symulator gry w piłkę nożną. Już teraz jednak PES pod względem kwestii czysto piłkarskich jest bezkonkurencyjny, szczególnie dla fanów Barçy, którzy swojej ukochanej drużyny przeniesionej w takim stylu do wirtualnej rzeczywistości nie widzieli nigdy.